Coraz więcej ludzi decyduje się na posiadanie pupili. Psy zabierane są teraz nie tylko na spacery, ale również towarzyszą swoim właścicielom podczas: posiłków w restauracji, wycieczek, czy też zakupów. Część z nich ma kagańce, część smycze, inne poruszają się swobodnie obok opiekuna. Nasuwa się pytanie:
Czy właściciele mają obowiązek trzymania psa na smyczy?
Art. 10 a ust. 3 ustawy z dnia 21.08.1997 r. o ochronie zwierząt ustanawia zakaz puszczania psów bez możliwości ich kontroli i bez oznakowania umożliwiającego identyfikację właściciela lub opiekuna. Naruszenie tego obowiązku zgodnie z art. 37 ust. 1 ustawy o ochronie zwierząt stanowi wykroczenie. Sprawca może zostać ukarany grzywną lub karą aresztu.
Jednak przepis art. 10 a ust. 3 w ww. ustawy nie nakazuje wprost trzymania psa na smyczy. Mówi jedynie o „możliwości kontroli” oraz o odpowiednim – identyfikującym – oznakowaniu (np. o tzw. adresówce przywieszonej do obroży).
Jaki z tego wniosek? Pomimo, że nie ma obowiązku trzymania psa na smyczy, można sobie wyobrazić sytuację gdy właściciel nie jest w stanie kontrolować psa np. poprzez odpowiednie komendy, a jedyną formą sprawowania kontroli jest smycz. Niemniej, żeby zostać sprawcą tegoż wykroczenia pies musi jednocześnie pozostawać bez oznakowania umożliwiającego identyfikację właściciela.
Art. 77 kodeksu wykroczeń
Przepis ów przewiduje, że kto nie zachowuje zwykłych lub nakazanych środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia podlega karze grzywny do 250 złotych albo karze nagany. To ten przepis jest najczęściej stosowny jeśli chodzi o kwestię pozostawienia psów bez smyczy. Karalne jest więc niezachowanie „zwykłych” lub „nakazanych” środków ostrożności.
Druga grupa powyższych środków nawiązuje do reguł nakazanych – które mogą być uregulowane w aktach prawa miejscowego (tak jak wskazywałam wyżej, przepisy rangi ustawy nie nakładają na właścicieli psów wprost obowiązku trzymania psa na smyczy/w kagańcu). Przykładowo uchwała nr XXVIII/567/16 Rady Miejskiej Wrocławia z dnia 07.07.2016 r. z późn. zm. w sprawie regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Wrocławia reguluje te kwestie § 16 ust. 5 i 6. Zgodnie z tymi przepisami na terenach przeznaczonych do użytku publicznego psy należy prowadzić na smyczy, zaś psy należące do ras uznawanych za agresywne oraz psy, które zachowują się agresywnie w stosunku do ludzi i innych zwierząt, należy prowadzić na smyczy i w kagańcu. Zwolnienie psa ze smyczy na terenach przeznaczonych do użytku publicznego jest dozwolone:
1) na terenie ogrodzonych wybiegów dla psów;
2) w miejscach mało uczęszczanych przez ludzi
pod warunkiem, że osoba z którą przebywa pies ma możliwość sprawowania nad nim pełnej kontroli, a w przypadku psa należącego do rasy uznawanej za agresywną oraz psa zachowującego się agresywnie w stosunku do ludzi i innych zwierząt pies ma założony kaganiec.
Tak określone zasady wyznaczają standardy środków ostrożności jakie muszą zostać zachowane przy trzymaniu zwierzęcia na terenie Wrocławia (bez smyczy: na terenie mało uczęszczanym/ ogrodzone wybiegi dla psów + możliwość kontroli nad zwierzęciem).
Niezależnie od ww. reguł (które mogą się terenowo różnić), wskazać trzeba, że „zwykłe” środki ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia nawiązują do zachowania zdrowego rozsądku przez właściciela, który reaguje gdy pies jest agresywny, szczeka na innych ludzi/ zwierzęta, podchodzi do nich w sposób niekontrolowany. Brak podjęcia odpowiednich kroków zapobiegawczych (np. smycz/kaganiec) może skutkować pociągnięciem do odpowiedzialności wykroczeniowej.
Podsumowanie
Czyn określony w art. 37 ust. 1 ustawy z dnia 21.08.1997 r. o ochronie zwierząt stanowiący naruszenie zakazu swobodnego puszczania zwierzęcia bez kontroli i jednocześnie bez możliwości identyfikacji właściciela, przewiduje surowszą odpowiedzialność (nawet karę aresztu). niż wykroczenie z art. 77 kodeksu wykroczeń (niezachowanie środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia).
W praktyce udowodnienie występowania przesłanek z art. 37 ust. 1 ustawy z dnia 21.08.1997 r. o ochronie zwierząt jest nieco trudniejsze (jednocześnie muszą być spełnione dwie przesłanki: brak możliwości kontroli i brak oznaczeń identyfikujących właściciela). Częściej więc w przypadku trzymania psów bez smyczy, straż miejska /policja stosuje art. 77 kodeksu wykroczeń.
Warto również zainteresować się prawem miejscowym – uchwałami rady gminy miejsca naszego zamieszkania. Kwestie szczegółowe związane z trzymaniem zwierząt mogą być regulowane w regulaminie utrzymywania czystości i porządku. Prawo miejscowe, chociaż nam bliższe lokalnie, jest często przez nas pomijane. Powyższy przykład wskazuje, że jest ono bardzo przydatne. Na stronach internetowych poszczególnych gmin można znaleźć uchwały rady gminy lub na stronie Biuletynu Informacji Publicznej.
Treść przepisów:
