Podejrzany/oskarżony w sprawie karnej może odmówić składania wyjaśnień w sprawie. Potocznie określamy powyższe jako tzw. prawo do milczenia.
Na czym polega odmowa składania wyjaśnień ?
Podejrzany/oskarżony ma prawo do składania wyjaśnień co do okoliczności danej sprawy. Jednak nie ma takiego obowiązku. Może więc milczeć i odmówić złożenia wyjaśnień. Nie odpowiada w takiej sytuacji na żadne pytania organów ścigania albo sądu. Skorzystanie z prawa do milczenia nie oznacza, że np. na późniejszym etapie sprawy nie będzie możliwości składania wyjaśnień. Oskarżony przed sądem może zawsze zmienić zdanie co do zakresu stosowania tego prawa i udzielić wyjaśnień.
Odmowa odpowiedzi na poszczególne pytania
Istnieje również prawo do odmowy odpowiedzi na poszczególne pytania. Podejrzany/oskarżony składa wyjaśnienia w sprawie, ale nie odpowiada na poszczególne pytania. Nie musi wskazywać przyczyny braku odpowiedzi. Po prostu korzysta ze swojego prawa.
Podsumowanie
Podejrzany/oskarżony na każdym etapie sprawy może skorzystać z prawa do odmowy składania wyjaśnień/odpowiedzi na pytania. Skorzystanie z tego uprawnienia nie powinno mieć negatywnych skutków dla oskarżonego. Sąd karny w wyroku nie może więc uznać, że np. odmowa udzielenia wyjaśnień jest równoznaczna z przyznaniem się do winy.
Treść przepisów:
75 § 1 kodeksu postępowania karnego:
Oskarżony ma prawo składać wyjaśnienia; może jednak bez podania powodów odmówić odpowiedzi na poszczególne pytania lub odmówić składania wyjaśnień. O prawie tym należy go pouczyć.
