Obecnie zmagamy się z problemem hejtu w Internecie. Jego skala jest duża. Jak możemy się ochronić? Jakie są konsekwencje dla sprawcy ?
Treść hejtu
Hejt jest pojęciem bardzo pojemny. Dla odpowiedzialności karnej sprawcy istotna jest jego treść. To bowiem ona decyduje z jakim czynem zabronionym mamy do czynienia.
Zniesławienie
Inaczej zwane pomówieniem. Są to takie wyrażenia, które mogą poniżyć pokrzywdzonego w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności np. określenie danego polityka, lekarza jako osoby przyjmującą łapówki.
Ściganie zniesławienia następuje z tzw. oskarżenia prywatnego (więcej o znajdziesz tutaj)
Sprawca podlega karze grzywny albo ograniczenia wolności. Odpowiedzialność jest surowsza jeżeli zniesławienie następuję za pomocą środków masowego się komunikowania (a więc w Internecie na publicznie dostępnych portalach, stronach).
Zniewaga – obraźliwe wypowiedzi
Są to wypowiedzi obraźliwe, ośmieszające w sposób nieracjonalny np. nazwanie kogoś głupkiem. Zniewaga dotyczy słów, które uderzają w nasze poczucie godności. Jest to również przestępstwo ścigane z oskarżenia prywatnego.
Podobnie jak przy zniesławieniu, gdy zniewaga miała miejsca za pośrednictwem środków masowego komunikowania się, odpowiedzialność sprawcy jest surowsza.
Rasizm/ksenofobia/nietolerancja religijna
Jeżeli treści publicznie dostępnych wypowiedzi w Internecie stanowią znieważenie jakieś grupy albo osoby ze względu na jej przynależności narodowej, etnicznej, rasowej, wyznaniowej albo z powodu jej bezwyznaniowości autor takich treści popełnia przestępstwo. Zagrożone jest ono karą nawet do 3 lat pozbawienia wolności. Ściganiem tych przestępstw zajmuje się Policja i Prokuratura.
Obraza uczuć religijnych
Znieważenie publicznie przedmiotu czci religijnej lub miejsca przeznaczone do publicznego wykonywania obrzędów religijnych jest karalne. Stanowi przestępstwo. Sprawca może zostać skazany na karę grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Ściganie następuje z tzw. oskarżenia publicznego ( a więc uprawnionym do złożenia aktu oskarżenia są organy ścigania – Policja/Prokuratura).
Podsumowanie
W Internecie obowiązuje wolność słowa. Niemniej przy korzystaniu z niej są granice – wyznaczone wolnością i prawami drugiej osoby. Wypowiedzi obraźliwe, nieprawdzie mające na celu poniżenie danej osoby są karalne. Dotyczy to również wyrażeń ukierunkowanych na nienawiść rasową, etniczną, czy wyznaniową.
Zniesławienie i zniewaga są ścigane z tzw. oskarżenia prywatnego. Wymaga ono więcej aktywności pokrzywdzonego w celu pociągnięcia do odpowiedzialności sprawcy.
Pozostałe przestępstwa wystarczy zgłosić na Policję/Prokuraturę. To organy ścigania podejmą odpowiednie działanie zmierzające do ukarania.
Niezależnie od przepisów karnych, pokrzywdzeni mogą na drodze procesów cywilnych w ramach ochrony swoich dóbr osobistych dochodzić od sprawcy nakazania usunięcia treści/przeproszenia/zadośćuczynienia.
Treść przepisów:
Art. 212 kodeksu karnego [zniesławienie] :
§ 1. Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.
§ 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Art. 216 kodeksu karnego [zniewaga]:
§ 1. Kto znieważa inną osobę w jej obecności albo choćby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do osoby tej dotarła, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.
§ 2. Kto znieważa inną osobę za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Art. 257 kodeksu karnego [napaść z powodu ksenofobii, rasizmu lub nietolerancji religijnej]:
Kto publicznie znieważa grupę ludności albo poszczególną osobę z powodu jej przynależności narodowej, etnicznej, rasowej, wyznaniowej albo z powodu jej bezwyznaniowości lub z takich powodów narusza nietykalność cielesną innej osoby, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Art. 196 kodeksu karnego [obraza uczuć religijnych]:
Kto obraża uczucia religijne innych osób, znieważając publicznie przedmiot czci religijnej lub miejsce przeznaczone do publicznego wykonywania obrzędów religijnych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
